امام رضا(ع)شناخت کاملی از ضرورت زمانه داشت چون با جامعه مرتبط بود
تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۴۳۸۷۹
خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه- زینب حسینی روش: در روزهای شادی و سرور دهه کرامت به سر می‌بریم. برکت وجود حرم مطهر حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه‌السلام در سرزمین ما و حضور معنوی ایشان در سرتاسر کشور و در دل آحاد مردم ما آشکار است. امام هشتم علیه الصلاة و السلام ولی‌نعمت معنوی و فکری و مادی ملت ایران است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
فرهنگ مجموعه بسیار گران بها که شامل تمام آنچه زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده و می‌دهد و زندگی انسان بدون فرهنگ هرگز وجود نداشته است. واژه فرهنگ بقدری جامعیت دارد که همه مقولات بشری در آن جای می‌گیرد. از ضرورت حیات معقول و حتی غیر معقول انسان بر گرفته از فرهنگ است؛ پایه و اساس تمدن‌ها و شالوده همه دست آورده‌ای علمی و صنعتی بشر مقوله فرهنگ است. موضوع فرهنگ در زندگی انسان بسیار مهم بوده است؛ تمدن انسانی دو لایه بیرونی و درونی دارد و این لایه درونی نیز در لایه بیرونی و مظاهر تمدنی تأثیر مستقیم دارد و این فرهنگ است؛ اگر بگوییم تمدن دو عنصر مهم سخت افزاری و نرم افزاری دارد و این عنصر نرم در عنصر سخت آن نیز مؤثر و مولد و مادر و سازنده او به شمار می‌آید.
دورانی که امام رضا (ع) در آن می‌زیست عصر شکوفایی علم و سرازیر شدن علوم مختلف ملل سرزمین‌ها و تلاقی فرهنگ‌های مختلف و بلکه جنگ فرهنگ‌های مختلف و گفتمان‌های متنوع هست. در این زمان پیشرفت فرهنگ و برخی از علوم، منشأ پیدایش افکار و عقاید انحرافی و مشرب‌های فرهنگی گوناگون (فکری، کلامی و فلسفی) شده بود؛ همین امر چالش فرهنگی جدی در برابر عقاید و آموزه‌ها و فرهنگ ناب اسلامی و شیعی به شمار می‌رفت. امام رضا (ع) با درک این خطرات و تهدیدها از فرصت پیش آمده نهایت بهره برداری را به عمل آورد و به روشنگری‌های فراوان در زمینه تبیین عقاید اسلامی و نمایاندن راه مستقیم الهی اقدام نمود.
برای بررسی و تحلیل سیره فرهنگی و سیاسی امام رضا (ع) با حجت الاسلام امیر علی حسنلو استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و مدیر گروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه‌های علمیه به گفتگو نشستیم که در ادامه بخش نخست آن تقدیم مخاطبان می‌شود:
*امام رضا (ع) در آن دوران حساس با چه چالش‌ها و مشکلات فرهنگی مواجه بودند؟
چالش‌های فرهنگی ممکن است به چالش‌های اجتماعی و بحران‌های اجتماعی منجر شود؛ تمام جنگ‌ها و محاربه‌ها و ناملایمات اجتماعی ریشه در فرهنگ‌ها دارد چون بینش‌ها همه از فرهنگ‌ها شکل می‌گیرد و تکوین می‌یابد. سیاست و کشور داری و فرمانروایی نیز تحت تأثیر مقوله فرهنگ است. اگر سیاست مداران و مدیران سیاسی تابع فرهنگ قرآن و فرهنگ بانان تأیید شده از سوی خداوند باشند، جامعه فاضله فارابی محقق خواهد شد که همان جامعه آرمانی اهل بیت (ع) است.
بی تردید روزگاری که امام رضا علیه السلام می‌زیست موضوعات و مسائل فرهنگی خاص در جامعه ساری و جاری است و با امور سیاسی و اجتماعی به هم تنیده بود. امام در این زمان ازنظر سیاسی کاملاً محدود و قیام‌های اجتماعی علیه حاکمان عباسی رو به فزونی گذاشته و بحران‌های فکری و سیاسی بر جامعه حاکم بود.
عوامل مختلفی در نشاط و تکاپوهای فرهنگی عصر امام رضا (ع) مؤثر بود؛ ازجمله چالش‌های فرهنگی فکری و ورود ملل مختلف به اسلام و وجود فرقه‌های مذهبی که با افکار و فرهنگ‌های مختلف و شبهات به ساحت فرهنگ اسلام وارد شده و فرهنگ خود را به فرهنگ اسلام عرضه می‌کردند و می‌دیدند که فرهنگ اسلام متعالی تر از فرهنگ‌های آنان و دیگر تمدن‌ها است؛ اینجا امام بود که در مرو و خراسان طلایه دار فرهنگ اسلام بود. سرزمین اسلامی وسیع بود و مهاجرت‌ها از ملیت‌های مختلف با فرهنگ‌های گوناگون در این جغرافیای بزرگ آزاد بود، که سبب تبادل فرهنگی به شکل گسترده‌ای می‌شد.
این فرهنگ‌ها برای تطبیق فرهنگ خود و پاسخ گرفتن از فرهنگ اسلام به نماینده و مدیر فرهنگی اسلام باید، مراجعه می‌کردند گاهی متحیر بودند و اگر دسترسی به مکتب اهل بیت داشتند (ع) رجوع می‌کردند و پاسخ می‌گرفتند و از سرچشمه فرهنگ غنی و علوم فرهنگ درست اسلام را می‌گرفتند. چنانکه در صدر اسلام پس از پیامبر (ص) امیر مؤمنان (ع) تنها فردی بود که از عهده پاسخ واقعی پرسشگران از فرهنگ عالی اسلام برآمدند و فرهنگ مداران واقعی اسلام اینان بودند.
مدیران جعلی فرهنگ در عصر امام رضا (ع) چنانکه در دوران پس از پیامبر (ص) مانع بودند از رسیدن مردم به فرهنگ حقیقی و مدیر فرهنگ واقعی که امام رضا (ع) بود از عبدالسلام هروی نقل شده که به مأمون اطلاع دادند، امام رضا (ع) مجالس فرهنگی (علمی کلامی و…) تشکیل داده و بدین وسیله مردم شیفته آن بزرگوار می‌شوند.
مأمون به محمدبن عمر طوسی مأموریت داد تا مردم را از مجلس آن حضرت طرد نماید. پس از این قضیه امام، مأمون را نفرین کرد و فرمود: (خدایا) ای پدیدآورنده زمین و آسمان و… کسی که مردم از درم راند از او انتقام بگیر.
*از مسائل مهم اندیشه علمی اسلام که قرن‌ها بر سر آن، میان علما اختلاف بود، عقل گرایی در مسائل دینی است که سبب پیدایش نحله‌ها و مکاتب فکری متنوعی در جهان اسلام شده است. در عصر امام رضا (ع) نیز منازعات معتزله و اشاعره و اهل حدیث و مذاهب چهارگانه فقهی و فرقه‌های دیگر رواج داشت، بیت الحکمه تأسیس و با ترجمه آثار یونانیان افکار فلسفی و عقلی به جهان اسلام وارد شد؛ مواجهه امام رضا (ع) با این پدیده چگونه بود؟
دوره مأمون اوج منازعات کلامی بود و مامون خود شیفته مباحث کلامی و عقلی بود که علاقه به برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی داشت؛ لذا امام رضا (ع) در این کرسی‌ها نظریه‌پرداز غالب و بی مانند بود. جلساتی در این راستا مامون برگزار نموده و رهبران ادیان بزرگ را به مرو فرا خواند و امام را نیز دعوت نمود و مناظره بین الادیانی برگزار شد و امام (ع) با شوق وصف ناپذیر در این جلسات فرهنگی حاضر می‌شد و جهت اشتیاق امام هم این بود که کار فرهنگی بزرگ انجام داده و مردم را به فرهنگ درست زندگی کردن متمایل خواهد کرد و اینگونه هم بود.
بعد از مأمون نیز این بحث‌ها تا قرن ششم و هفتم در بین علما و دانشمندان وجود داشت. معتزله تأثیرات علمی و فکری در جهان اسلام به وجود آوردند، عقل گرایی معتزلی به نوبه خویش جامعه اسلامی را در مقابل افکار وارداتی مسلح کرد، اگرچه افراط و تفریط نیز در کار آنها سبب می‌شد آسیب‌های فکری داشته باشند. در کل رویکرد مناسبی در مقابل سلفی گری خشک و متصلب و قشری گری در اسلام بود و بهترین پاسخی بود که در این زمان از سوی جمعی از دانشمندان اسلامی برای رویارویی با این جریان انجام گرفت. درواقع اعتزال در جهان اسلام واکنشی برای رفع نیازهای زمان بود.
امام رضا علیه السلام شناخت کامل از این نیازها و ضرورت‌ها داشت چون با جامعه مرتبط بود. ارتباط مهمترین عنصر شناخت جامعه است. امروز مصادیق ارتباط می‌تواند متنوع باشد زمان امام ارتباط با مردم و دانشمندان و علما بود نحله ها را امام می‌شناخت
اما حقیقت این است که جهت‌گیری عملی و علمی ائمه (ع) بود که با اندیشه‌های سلفی و انحرافی به شدت مقابله درست و منطقی می‌کردند. امام رضا (ع) در این دوره از اسلام اصیل و اندیشه‌های ناب پیامبر اکرم (ص) دفاع کرد، و با استفاده از ابزارها و مقتضیات زمان، این وظیفه الهی خود را عملی کرد. اندیشه‌های کلامی (مثل اعتزال) در این دوره رواج و رونق فراوان داشت، اما انحرافات فراوان در آنها وجود داشت که به نام دین تمام می‌شد، لذا امام با این زمینه می‌خواست تصویر روشنی از اسلام ناب برای مردم ارائه کند.
*آن روش‌ها را نام می‌برید؟
نخست روش علمی امام در فرهنگ سازی بر اساس نیازها و ضرورت‌های زمانه بود. در فرهنگ سازی شناخت زمانه و نیازها و ضروریات اولین زیرساختی است که فرهنگ بانان و فرهنگ سازان و مدیران فرهنگی به آن توجه می‌کنند زیرا اولویت‌های فرهنگی را با نیازهای جامعه و مردم بویژه در نظر گرفتن نیازهای تربیتی جوانان باید برنامه‌ریزی و تدوین نموده و اجرا کرد تا کاربردی باشد.
امام رضا علیه السلام شناخت کامل از این نیازها و ضرورت‌ها داشت چون با جامعه مرتبط بود. ارتباط مهمترین عنصر شناخت جامعه است. امروز مصادیق ارتباط می‌تواند متنوع باشد زمان امام ارتباط با مردم و دانشمندان و علما بود نحله ها را امام می‌شناخت، در عصر ما روش‌های مختلف و ابزارهای گوناگون و پیچیده وجود دارد یکی از آنها کتاب هست و مطالعات آثار جدید جهان اسلام و جهان غرب و ملل دیگر، ابزار دیگر ارتباط‌های زبانی است دانستن زبان و آموزش زبان ملل و ارتباط با ابزارهای مختلف جهانی که تنوع زیاد دارد لازمه برقراری ارتباط است که باید اهل فرهنگ به این مسائل توجه کافی داشته و در این زمینه بسترهای لازم را فراهم آورند.
امام رضا (ع) در امر فرهنگ و فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی به این موضوعات و برنامه‌ها توجه داشت و دو روش علمی فرهنگی و عملی فرهنگ ساز را در زمان امامت خود جریان سازی نمود.
*از روش‌های علمی فرهنگ ساز که امام از آن بهره می‌برد بفرمائید؟
لقب عالم آل محمد (ص) درباره امام به جهت بروز علمیت اهل بیت توسط امام در این معروف است. در واقع این لقب به امام رضا (علیه السلام) توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله سال‌ها قبل از تولد داده شده است. امام موسی بن جعفر (علیه السلام) به فرزندانش توصیه فرمود: برادرتان و فرزندم علی (امام رضا) عالم آل محمد است. درباره عقاید و دینتان از او سوال کنید از پدرم جعفر بن محمد (امام صادق) بارها شنیدم به من فرمود عالم آل محمد از فرزندان توست، ای‌کاش او را می‌دیدم او همنام امیرالمؤمنین علی علیه السلام است.
این لقب اختصاص به امام رضا علیه السلام دارد؛ اگر چه برخی از مردم در دوره بعضی از ائمه از میان سادات و خاندان پیامبر (آل محمد) برخی از امامان را به خاطر برجستگی علمی آنها عالم‌ترین آل محمد یا عالم آل محمد (ص) در آن دوره معرفی کرده یا به برجستگی علمی آنان اعتراف داشته‌اند. برای نمونه وقتی ابو بجیر از زیدیه به حضور امام صادق علیه السلام رسید پس از گفتگو و پرسش به مقام و رتبه و حقانیت امام پی برد و گفت من پیش از این گمراه بودم اکنون فهمیدم که امام بر حق امام صادق علیه السلام و به راستی او عالم آل محمد (ص) است.
مأمون که از دشمنان امام رضا علیه السلام است و او را شهید کرده اعتراف کرده است که امام رضا علیه السلام عالم‌ترین مردم است بنابراین لقب آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم برای امام رضا (ع) از سوی پدر بزرگوارش داده شده است. اما توسط امام به گونه‌ای تجلی یافت که همگان به اعلمیت امام حتی دشمنان اعتراف نمودند. یکی از ابعاد سیره فرهنگی حضرت برجستگی خاص علمی است که در عصر در هیچ فردی چنین تجلی نیافت.
اباصلت از اسحاق فرزند امام هفتم و او از پدرش نقل کرده است، که امام علیه السلام به فرزندانش فرمود این برادر شما علی بن موسی، عالم آل محمد است سوالات دینی خود را از آن بپرسید و آنچه که برای شما می‌گوید آن را حفظ نمائید.
از این رو حکمت ملقب شدن امام رضا علیه السلام به این لقب در حیات امام رضا علیه السلام روشن گردید، و در مناظراتی که مأمون با حضور رهبران مذاهب و ادیان مختلف برگزار کرد علمیت امام بر تمام دنیا اثبات گردید. بسیاری از حاضرین و دانشمندان به برتری شخصیت امام پی بردند، بنابراین حکمت اصلی این مطلب جلوه‌گر شدن علمیت آل محمد (ص) و تلاش فرهنگی و ظاهر شدن سیره علمی و فرهنگی امام و به برکت وجود حضرت و درایت و تدبیر آن امام عزیز بود که اینگونه نمایان شد بنابراین یکی از ابعاد مهم سیره فرهنگی حضرت جوشش علمیت و اعلمیت حضرت در این عصر است که در شئون مختلف تجلی داشت و از نظر فرهنگ و ابعاد فرهنگی تلاش‌های خاص داشت که یکی از آنان پاسخگویی به شبهات فرهنگی و علمی و عقیدتی مردم است.
*عصر امام رضا (ع) شبهات گسترده بین مردم رواج داشت امام با چه روش‌هایی به آنها پاسخ می‌داد؟
عصر امام رضا (ع) شبهات گسترده بین مردم رواج داشت که امام به روش‌ها و راه‌های مختلف به شبهات پاسخ می‌داد؛ از مسائل توحید تا مسائل و احکام شرعی و اجتماعی امام توجه داشت و باورهای مردم را می پایید و شبهات و لغزشها را جبران می‌نمود.
از دیگر شئون برگزاری جلسات فرهنگی و علمی است. بخشی از فرهنگ سازی در قالب برگزاری جلسات علمی بین نخبگانی باید محقق شود چراکه جامعه چشمش به نخبگان جامعه و رده‌های بالای جامعه و دانشمندان است؛ نخبگان نیز لغزشها و نا بسامانی‌هایی دارند که می‌تواند جمع کثیری از مردم را منحرف کند، سامان دهی فکری و علمی اینها یک ضرورت است، پایش این مسائل وظیفه بر عهده مدیران فرهنگی است. برگزاری جلسات در تعدیل و توازن فکری این قشر مهم است چرا که در تولیدات علمی و فرهنگی اینها تأثیر دارد؛ لذا برگزاری جلسات با نخبگان و امروز اساتید مراکز علمی یک ضرورت نوعی پیروی از جلسات علمی و فرهنگی امام رضا (ع) است. حضرت در این زمینه کارهای کلیدی و الگو بخش داشت.
همچنین از دیگر شئون تربیت شاگردان و نخبگان فرهنگی است. از جمله سیره فرهنگی حضرت تربیت نخبگان و نخبه پروری است؛ ده‌ها دانشمند بر جسته که در مکتب پدران حضرت تعلیم دیده بودند به حضور امام نیز رسیدند و تربیت یافتند و همین شاگردان راه امام را استمرار و افکار و اندیشه‌ها و آثار را به درستی صیانت و به نسل‌های بعدی انتقال دادند.
کد خبر 5787016منبع: مهر
کلیدواژه: امام رضا ع حرم امام رضا ع ولادت امام رضا ع مشهد سیره اهل بیت ع فرهنگ اهل بیت حب اهل بیت حوزه علمیه قم فارابی مدینه رضا داوری اردکانی فعالیت های قرآنی قرآن قرآن کریم پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نشست علمی جشنواره رضوی فارابی انقلاب اسلامی ایران ایران دفاع مقدس قران فلسفه امام رضا علیه السلام برگزاری جلسات عالم آل محمد عصر امام رضا سیره فرهنگی فرهنگ اسلام امام رضا جهان اسلام امام رضا ع اندیشه ها فرهنگ ها چالش ها روش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۴۳۸۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقش فیلم، بازی و موسیقی روشنگرانه در ترویج فرهنگ حجاب
هرچند برخی منفعلانه در مقابل امواج رسانهای و تبلیغاتی غرب، مرزبندی فرهنگی و مقاومت فرهنگی را ناممکن می‌دانند و دچار ناامیدی و یأس شده اند، اما با قدرت بالای جهاد تبیین، می‌توان از توان اثرگذاری دشمن در فرهنگ عفاف و حجاب خارج شد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عفاف و حجاب، به عنوان دو ارزش مهم شرعی و قانونی در جامعه بشری، اصل‌های جدایی‌ناپذیرند که بدون یکدیگر معنای حقیقی و اصیل خود را از دست می‌دهند. عفاف که فرهنگی متعالی است، به افراد جامعه، چگونه بودن و چگونه زیستن را آموزش می‌دهد و در حقیقت هدفش کمک به رسیدن انسان‌ها به کمال مطلوب آفرینش است و در این میان بخش مهمی از این دغدغه را فرهنگ ناب و متعالی حجاب که از نمادهای بارز عفاف است، تحقق می‌بخشد.
حجت‌الاسلام علی اصغر ولایتی زنجانی، دبیرکل مجمع کانون‌های فرهنگی کشور، طی یادداشتی به ضرورت مهندسی فرهنگی در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب پرداخته است.
دو ارزش مهم شرعی و قانونی در جامعه بشری
عفاف و حجاب، از واجباتی است که در قرآن کریم در سه سوره مبارکه از جمله سوره احزاب آیه 59 به پیامبر (ص) نازل شده است و این موضوع همواره در دین اسلام مورد توجه بوده و یکی از نمادهای اصلی هویت همه مسلمانان است.
البته همه ادیان الهی عفاف و حجاب را یک اصل واجب الهی می‌دانند که رعایت آن، آرامش و امنیت فردی و اجتماعی را رقم می‌زند، موجب تحکیم بنیان‌های خانواده شده و ضمن ایجاد نشاط فردی و اجتماعی، کاهش آسیب‌های جدی خانوادگی و اجتماعی را در پی دارد.
بدون تردید عفاف و حجاب، به عنوان دو ارزش مهم شرعی و قانونی در جامعه بشری، اصل‌های جدایی‌ناپذیرند که بدون یکدیگر معنای حقیقی و اصیل خود را از دست می‌دهند. عفاف که فرهنگی متعالی است، به افراد جامعه، چگونه بودن و چگونه زیستن را آموزش می‌دهد و در حقیقت هدفش کمک به رسیدن انسان‌ها به کمال مطلوب آفرینش است و در این میان بخش مهمی از این دغدغه را فرهنگ ناب و متعالی حجاب که از نمادهای بارز عفاف است را تحقق می‌بخشد.
آیا اوضاع حجاب با اجرای "طرح نور" بهتر شده است؟پیشینه حجاب و پوشش هم به قدمت تاریخ آفرینش انسان‌هاست و باید به تعبیری گفت پوشش و لباس هر انسانی پرچم کشور وجودی خودش است؛ پرچمی که او بر در خانه وجودش نصب می‌کند و با آن می‌گوید که از کدام فرهنگ و تمدن تبعیت می‌کند و به نوعی شناسنامه ظاهری انسان است.
همان طور که ملت‌ها با تعهد و احترام به پرچم خود، اعتقاد خود را به هویّت ملی خویش ابراز می‌کنند، هر انسانی که به ارزش‌ها و بینش‌هایی معتقد و دلبسته است، لباس متناسب با آن ارزش‌ها و بینش‌ها را برای خود برمی‌گزیند و به سلامت فکری، عاطفی و جنسی جامعه خود نیز می‌اندیشد.
حجاب یک واجب شرعی است که باید رعایت بشود
به خوبی می‌دانیم حجاب و پوشش در ایران و کشورهای اسلامی از بارزترین نشانه فرهنگی و نماد دینی و ملی است که به سرعت تحت تأثیر سایر پدیده‌های فرهنگی قرار می‌گیرد. هر نوع دگرگونی در ساختار فرهنگی و اجتماعی، با تغییر در پوشش مردم نمایان می‌شود و این موضوع نیاز به باز تعریف اساسی نخبگان دارد.
انقلاب اسلامی از بدو شکل‌گیری به این موضوع مهم اجتماعی به دلیل اهمیت سلامت جامعه و مردم تأکید کرد و خود مردم هم با آغوش باز استقبال و همراهی کردند و امام خمینی(ره) ضمن تأکید بر رعایت حجاب زنان از فعالیت‌ها و حضور پر رنگ علمی و اجتماعی زنان در عرصه‌های مورد نیاز جامعه حمایت کردند.
رهبر معظم انقلاب نیز حجاب را ضرورت شرعی می‌دانند و می‌فرمایند: حجاب یک ضرورت شریعت است؛ ضرورت شرعی است؛ یعنی هیچ تردیدی در وجوب حجاب وجود ندارد؛ این را همه باید بدانند. این که حالا خدشه کنند، شبهه کنند که آیا حجاب هست، لازم است، ضروری است، نه، جای خدشه و شبهه ندارد؛ یک واجب شرعی است که باید رعایت بشود، منتها آن کسانی که حجاب را به طور کامل رعایت نمی‌کنند، اینها را نباید متّهم کرد به بی‌دینی و ضدّانقلابی.
زمینه‌های فرهنگ‌سازی حجاب؛ گرایش ذاتی به حیا و خانواده‌دوستی
جایگاه زمینه‌سازی فرهنگی در ترویج حجاب
انقلاب اسلامی به عنوان یک نظام دینی و مردمی ماهیت فرهنگی دارد و فرهنگ دینی ما عنصر اصلی و محوری شعارهای مردم در انقلاب بوده است. هویت دینی و فرهنگی ما به دلیل اینکه عامل اصلی رشد و موفقیت ما بوده است. سال‌هاست مورد تهدیدها و تهاجم‌ها قرار گرفته‌ایم و براثر برخی ضعف‌ها و تسامح‌ها نیز با آسیب‌هایی مواجه هستیم و این قابل انکار نیست و باید کار کرد، گفتگو کرد و مردم را در عمل محرم دانست و با گذشت و اعتماد آنان را از نقشه‌های بدخواهان آگاه کرد.
البته باید گفت ما با رویش‌های شگفت‌آور در شجره طیبه انقلاب اسلامی و علی‌رغم تعمیق معرفت دینی، تقویت ارزش‌های اسلامی و رشد قدرت نرم فرهنگی و تربیت نسل‌های مؤمن، عفیف و غیرتمند در نظام اسلامی همچنان هجمه‌های پیدا و پنهان فرهنگی هستیم و جنگ عظیم فرهنگی بر علیه مردم ما ادامه دارد و مقصد انقلاب یعنی مکتب اسلام و منشاء ارزش‌ها را هدف گرفته است.
در این میان برخی منفعلانه در مقابل امواج رسانهای و تبلیغاتی غرب، مرزبندی فرهنگی و مقاومت فرهنگی را ناممکن می‌دانند و دچار ناامیدی و یأس شدند درحالیکه با قدرت بالای جهاد تبیین ،عفاف و حجاب می‌توان از توان اثرگذاری دشمن خارج شد.
تمیز اقناعی و تبیین درست فرهنگ عفاف و حجاب
حقاً و انصافاً مردم ایران در تقوا، عفت و ایمان سرآمد ملت‌هاست و همواره به اصالت و دین داری شهره بوده و هستند. امروز اگر در بحث حجاب مسئله داریم این نشانه بی‌دینی و بی‌تقوایی نیست، بلکه نشان از فاصله و شکاف فرهنگی است که هم متولیان فرهنگی و اجتماعی در این موضوع سهم دارند و هم تلاش دشمن که شبانه‌روز به دنبال ایجاد یأس و نا امیدی و شبهه‌افکنی است.
در این بمباران رسانهای و ضد فرهنگی دشمن، عملکرد ما ضعیف بوده و هست و اصلاح وضعیت کنونی عفاف و حجاب در جامعه، یک برنامه جامع و چند بعدی مستمر نه مقطعی می‌خواهد که سطوح مختلف حاکمیت و جامعه و با همکاری همه آحاد جامعه و مسئولین را می‌طلبد.
امام خمینین (ره) برای زنان ارزش بالایی قائل بودند به طوری که می‌فرمایند زن مربی انسان‌هاست و سعادت و شقاوت کشورها به زنان بستگی دارد و در تعبیری دارند که از دامن زن مرد به معراج می‌رود. مقام معظم رهبری نیز نگاه اسلام به زن را عزت‌بخش، کرامت‌بخش، رشدآفرین و استقلال‌دهنده به شخصیت زن عنوان می‌کنند.
ما باید برای مسئله فرهنگی حجاب، کار و الگوهای موفق فرهنگی و هنری اساسی طراحی کنیم. قدم نخست در این موضوع کار فرهنگی تمیز و اقناعی و تبیین درست فرهنگ عفاف و حجاب در خانواده‌ها است که نیاز به آموزش کامل والدین را به صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌خواهد.
قدم بعدی تقویت نقش‌های اجتماعی و فرهنگی عموم مردم است که عموم مردم حاکمیت را در عمل همراهی کنند و خواسته آن را خواسته خود بدانند و احساس فاصله زیادی نکنند. این مهم نیز بیشتر از رسالت‌های حوزه‌ها، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها و مراکز علمی است که هم تربیت معلم و هم تدوین برنامه جامع می‌خواهد.
همچنین باید اذعان کرد یکی از اصلی‌ترین ابزارهای دشمنان و مخالفان ایران برای ضربه به مردم و جوانان استفاده از ابزارهای رسانهای و فضای مجازی است و مسئولین رسانه ملی و سینما و نخبگان هنری باید به این موضوع با برنامه‌ریزی اصولی، فرهنگ‌محور، تبیین‌گر و جذاب بپردازند.
نقش فیلم، بازی‌ها و موسیقی‌های روشنگرانه در ترویج فرهنگ حجاب
باید گفت ساخت فیلم، سریال و تولید بازی‌ها و موسیقی‌های روشنگرانه با جذابیت‌های بالا برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و نشان دادن ارزش و جایگاه واقعی زن ایرانی مسلمان می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) نیز در دیدار با مدیران صدا و سیما می‌فرمایند: «زن سرشار از ارزش‌های اسلامی و انقلابی است.» لذا سیمای زن مسلمان و انقلابی باید با تکیه بر حجاب، نجابت و عفت نقش اصلی و اساسی او در خانواده و جامعه، تأثیر زن در رشد مرد و جامعه و نیز نقش پر اهمیت او در واقعیت‌های گذشته نظیر جنگ تحمیلی در صدا و سیما نشان داده شود.
باید گفت ارتقا و گسترش ارزش‌های فرهنگی و دینی در جامعه بیشتر با روش‌های فرهنگی، هنری و رسانهای هدفمند، ارزش محور و جذاب امکان‌پذیر است و دنیای فرهنگ، هنر و رسانه دنیای تصاویر یا تصورات ذهنی است که سمبل‌ها و رویدادها به این تصاویر و تصورات شکل می‌دهند.
باید گفت بر مبنای شیوه فرهنگی و هنری، وقتی تصویری منفی شکل می‌گیرد تنها با تقویت تصاویر و رویدادهای سازنده و مثبت و اقناعی می‌توان به تدریج فضا را تغییر داد و ارزش موردنظر را تقویت کرد.
همچنین تولید موسیقی و بازی‌های رایانه‌ای قوی و پاسخگو و ساخت فیلم‌های سینمایی و سریال‌های هنری جذاب و روشنگرانه در مقابل محصولات غربی به باورهای مردم در بحث حجاب زنان کمک می‌کند. البته مسئولین فرهنگی هنری و دلسوزان ایرانی باید از نسل جوان برای تربیت هنرمندان فرهیخته ارزش دوست و مردمی باسواد استفاده کنند و برای آینده سرمایه‌گذاری کلانی بشود.
ما محتوای لازم برای مردم عزیز و نسل جوان خود و جان‌های تشنه حقیقت در جهان داریم اما باید ضمن مقابله با فعالیت توپخانه‌های شبانه‌روزی بدخواهان، به تولید آثار هنری قوی و تربیت نسل جدید هنرمندان تلاش مضاعف کنیم. البته باید گفت این مهم هماهنگی همه جانبه مسئولین و اعضای حاکمیت را می‌طلبد که با پوشش هم و با همکاری و همدلی و با پای کار آوردن نخبگان و دغدغه‌مندان و صداقت کامل با مردم به این رسالت مهم و حیاتی در عمل و با جان و دل با خرج آبرو و حتی فدای جان مثل زمان دفاع مقدس کمک کنند.
مردم ایران زن و مرد جوان و پیر انسان‌های پاک سرشت، شریف، عفیف و مسلمان هستند و می‌دانند حجاب یک اصل مسلم قرآنی و دینی است، اما نحوه مواجهه با پدیده بی‌حجابی نیازمند تفکر، تدبیر و کار اساسی است. باید توجه کنیم ما مطیع و عاشق رهبری هستیم که فرمودند این عزیزان فرزندان خودمان هستند و پیرو مکتب سرداری هستیم که دختر کم حجاب را فرزند خود می‌دانست.
باید بدانیم آنچه مسلم است حضور و کنشگری در میدان جنگ نرم، ملزومات، مهارت و تدبیر خاص خود را می‌طلبد وگرنه دشمن زبون همواره منتظر اقدامات هیجانی، ناپخته و بی هدف است و جوانان ما با تفکر و مطالعه هرگز آراستگی اصیل و فرهنگ ایرانی خود فراموش نخواهد کرد.
مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب به رسانه اشاره کرده‌اند می‌فرمایند ابزارهای رسانهای پیشرفته و فراگیر، امکان بسیار خطرناکی در اختیار کانون‌های ضد معنویت و ضد اخلاق نهاده است و هم اکنون تهاجم روزافزون دشمنان به دل‌های پاک جوانان و نوجوانان و حتی نونهالان با بهرهگیری از این ابزارها را به چشم خود می‌‌بینیم. ان‌شاءالله که با برنامه‌ریزی‌های همه جانبه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلند مدت با استفاده از تجربیات و همراهی مردمی و سلایق مختلف جامعه و مدیریت نخبگان متخصص و متعهد در این مسئله به موفقیت‌های چشم‌گیریی برسیم.
در این زمینه نیازمند مشارکت دستگاه‌ها و سازمان‌های فرهنگی با کشورهای دوست و متعهد به فرهنگ در تولید آثار هنری در فیلم و سریال هستیم تا تبادل فرهنگی صورت بگیرد و باید در عرصه‌های هنری و فرهنگی نیز با کشورها و ملت‌های دوست و هم‌سو به مقابله با تهاجم فرهنگی و امپراتوری رسانهای ضد خانواده و ارزش‌ها برویم.
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت